De zwarte les van witte slavernijexcuses
Hans Siepel
Dit artikel in het kort:
Het recente racisme onderzoek bij het ministerie van BUZA plaatst een extra smet op de al ongeliefde slavernij-excuses.
Zij illustreren een afwisselend historisch patroon van beschaving en barbaarsheid in de westerse bestuurscultuur
De publieke beschimping van niet-gevaccineerden is slechts de meest recente manifestatie van een aloude westerse superioriteitsgedachte
Tot de bredere, gewelddadige consequenties van ons culturele erfgoed worden onderkend, zijn de slavernij-excuses niets anders dan het laatste voorbeeld van onze ‘narcistische compassie.’
De aankondiging om op 19 december officieel excuses te maken voor het slavernijverleden, is uitgelopen op een rampzalige politieke en maatschappelijke vertoning. Er is ruzie in de bestuurlijke tent. Zelfs een gang naar de rechter moet er aan te pas komen. Veel beschamender kan het niet worden. De situatie werpt een treurig licht op hetgeen de wit-christelijke beschavingskaravaan, verblindt door haar intrinsieke superioriteitshouding, maar niet wil zien. Want precies deze houding is de verklaring voor de excuuspuinhoop. Hoezo hadden we met de ‘zwarte’ organisaties moeten overleggen? Hebben zij dan ook ideeën over hoe wij, als witte bestuurders, de excuses moesten aanpakken? Zij willen inspraak? Goh, hebben we helemaal niet aan gedacht. Het is geen moment in ons opgekomen dat u ook iets zinnigs te melden heeft.
Waarom dat zo is, leert het schokkende onderzoeksrapport over de cultuur en het institutioneel racisme op het ministerie van BUZA. Wie wil weten wat er mis is met onze samenleving vindt hier het antwoord. In duizenden jaren beschavingspolitiek hebben wij niets geleerd. De taal die de oude slavendrijvers en hun christelijke voorgangers spraken, is nog steeds de voertaal van het witte academische volk op dit ministerie. Gekenmerkt door minachting, racisme en dehumanisering.
In dit perspectief hebben de excuses geen enkele waarde. Vooral niet voor de nazaten van de tot-slaaf-gemaakten. Die kunnen met het BUZA-rapport in de hand met overtuiging de witte autoriteiten voorhouden dat de slavenexcuses slechts moreel bühnewerk zijn, bedoeld om zichzelf in het morele zonnetje te zetten. De welbekende Jordan Peterson heeft daar een passende kwalificatie voor bedacht: narcistische compassie! Het beste antwoord dat deze nazaten kunnen geven is een dikke middelvinger. Bekijk het maar met je herdenking en excuses. Wij doen niet mee zolang jullie weigeren je eigen duistere inborst te onderzoeken en daaruit lessen te trekken. Pas dan mag je een nieuwe vorm van samenleven te bepleiten. En dan mag je de financiële aflaat laten zitten.
Het zal niet gebeuren. Waarom niet? Omdat de westerse beschaving groot is geworden dankzij haar schaduwkanten. Ze behoren tot haar eerste natuur. Zij kan niet zonder. Zij zitten in het westers-christelijke beschavings-DNA. Dit werd kernachtig verwoordt door omroepman Jan Slagter, ter verdediging van het superioriteitsregime van Matthijs van Nieuwkerk. Diens gedrag was volgens Slagter te rechtvaardigen vanwege het enorme succes van DWDD.
We zagen en zien ditzelfde wegkijken op het coronatoneel. Ondanks het vermeende vaccinsucces lijkt de oversterfte nu uit de pas te gaan lopen. Maar daar serieus onderzoek naar doen? Ben je gek. Ook deze slachtoffers veegt het superioriteitsvolk, zoals ze ook deed met de miljoenen slavendoden, onder het vloerkleed van schone schijn en hypocrisie. En niet toevallig waren het dezelfde wit-christelijke politieke elites en partijen, zoals het CDA en CU, die om het hardst de niet-gevaccineerde minderheid verketterden. Met dezelfde taal als men in het BUZA-rapport kunt teruglezen.
Als een mens zo vaak ‘sorry’ zegt, en toch als veelpleger en draaideur crimineel telkenmale weer in de fout gaat, zijn twijfels over zijn oprechte motieven terecht.
Weer werd een minderheid gedehumaniseerd, vernederd en maatschappelijk uitgesloten. Het gehele politiek-bestuurlijke apparaat, met grote steun van haar geliefde mediavrienden, deed eraan mee. Dit wegkijkvolk zit er niet op te wachten om lessen te leren. Wie kennisneemt van alle ‘stations’ die reeds zijn aangedaan door de westerse excuus-expres, die weet genoeg. Hier volgt een kleine greep: excuses aan de Joodse medemensen vanwege het wegkijken en goedpraten van de Jodenvervolging; excuses aan alle homoseksuelen die in naam van Jezus Christus de dood werden ingejaagd; excuses aan de inheemse Indianenbevolking die tot in de jaren 60 in Canada en de VS door dezelfde witte ‘slavenhandelaren’ in massagraven zijn gekieperd. De lijst is nog veel langer. Heel veel langer! Als een mens zo vaak ‘sorry’ zegt, en toch als veelpleger en draaideur crimineel telkenmale weer in de fout gaat, zijn twijfels over zijn oprechte motieven terecht. Wie leert van de geschiedenis zou zich zelfs zorgen maken. Maar dat is te veel gevraagd van de hedendaagse politieke elites.
Wat kan de geschiedenis ons leren? Welke oorzaak kan verklaren dat onze politieke en bestuurlijke leiders, ondanks mooie woorden over ‘nooit weer’, toch elke keer weer hetzelfde misdadige pad bewandelen? Wat bracht – en brengt – hen ertoe om telkens weer zulke misstappen te begaan? Voor hét antwoord op deze vragen moeten wij de westerse bestuursmentaliteit eerst nader in kaart brengen. Anders geformuleerd: wat wij nodig hebben is een daderprofiel.
In mijn laatste boek Met Godsverstand; Built Christianity Back Better (2022 Aspect) kom ik tot de volgende kenmerken:
1.) De superioriteitsattitude. Voortkomend uit de overtuiging dat je uitverkoren bent. Beter dan de rest. Vaak is deze attitude gekoppeld aan een heilig geloof dat je niet alleen uitverkoren bent, maar ook nog eens een heilige missie te vervullen hebt.
2.) Vanuit deze houding claimt de dader te beschikken over een superieur mens- en wereldbeeld.
3.) De ‘ander’, die deze kijk niet deelt of er andere tradities op nahoudt, wordt als minderwaardig of zelfs vijandig gezien. Dit vertaalt zich vaak in de roep om censuur.
4.) Dit geeft de dader weer de morele en ethische legitimatie om deze ‘minderwaardigen’ ook als zodanig maatschappelijk te behandelen.
5.) Wat zich vertaalt in “wit” taalgebruik, oftewel de taal van de ontmenselijking, uitsluiting, schoffering, inquisitie en vervolging.
6.) Met deze negatieve kwalificaties schept men bij zichzelf ruimte en legitimering om geen enkele compassie te hebben en te tonen met hun slachtoffers. In het leed, de pijn, de angsten, het welzijn, het verdriet en de wanhoop is men als dader in het geheel niet geïnteresseerd.
7.) Wanneer men ten slotte zelf bekritiseerd of uitgedaagd wordt, zoekt men als een haas de slachtofferrol op.
Christenpoliticus Gert-Jan Segers (CU) gaf daar een perfect voorbeeld van. Toen in Amsterdam in coronatijd de zwarte nazaten van de slavernij met duizenden tegelijk bij elkaar kwamen – en zich niet aan de coronaregels hielden – was het ‘kleinkind’ van de slavendrijvers er als de witte kippen bij om er schande van te spreken dat zij zich niet aan de coronaregels hielden. Hij stikte zowat in zijn verontwaardiging. En wierp deze nazaten voor de voeten dat hij ook grote corona offers bracht. Zo mocht heel Nederland weten dat hij zijn moeder al een paar maanden geen zoen had gegeven. Ook erg natuurlijk!
Concluderend: De soap rond de slavernij-excuses maakt veel duidelijk en opent ook veel ‘gewone’ witte Nederlanders de ogen. Natuurlijk hebben zij part nog deel aan de gruweldaden van de voorvaderen van Rutte c.s. En laten we ook niet vergeten dat de gewone witte mannen en vrouwen uit die tijd ook in kommervolle omstandigheden leefden en ook niets te verwachten hadden van de politieke Kaagjes uit die tijd. Maar in plaats van de witte woede en misbaar te richten op de zwarte vertegenwoordigers en nazaten van de tot-slaaf-gemaakten, zou er een nieuw, breed gedragen maatschappelijk front moeten opstaan. Met één eis: kijk eerst naar de duistere schaduwzijde van de wit-christelijk beschavingsmentaliteit.
Ga als westerse beschaving in relatietherapie. Samen met al die minderheden die je vanuit je morele superioriteit hebt gekleineerd, inclusief de niet-gevaccineerde minderheid die je recent hebt geslachtofferd. Neem voor nu echte verantwoordelijkheid voor je misstappen en het leed dat je vanuit je superioriteitsgevoel honderden miljoenen ‘gewone’ mensen hebt aangedaan. Pas dan zijn de excuses meer dan opnieuw een vertoning van narcistische compassie.
De grote fout van de 'superieure' is dat die geen vragen stelt en niet luistert. De schoolmeester wil gehoord worden en weet alles.
Kijk, wij deden niet mee aan de vaccinatieronde maar dit heeft niets te maken met overtuiging, wel met ervaring.
Uiteindelijk kennen we 2 mensen met co morbiditeit in onze omgeving en familie die na ziekte in coronatijd overleden zijn.
We kennen ook iemand met diabetes die 3 weken in het ziekenhuis vocht tegen de dood twee dagen na vaccinatie. Hij had voorrang wegens kwetsbaar persoon.
Iemand anders, ex collega en vriend ging de avond na vaccinatie slapen, is niet meer wakker geworden. En nu dit jaar na de eerste booster een dagje later nog iemand overleden.
We kennen dus even veel slachtoffers die het leven lieten vlak na die vaccin, als we er kennen die overleden zijn na ziekte.
En dan ga je vragen stellen, ga je twijfelen om met dat 'vrijwillige experiment' mee te doen.
Superieuren zwijgen als je deze ervaring deelt en lopen weg.
Ik denk dat je gelijk hebt dat veel van de excuses erg performatief zijn, en dat er diepgaandere verandering nodig is. Je analyse hangt verder wel erg af van het idee dat de ideeën leidend zijn in het tot stand komen van verschrikkingen. Ik denk dat je daarbij de onderliggende economische factoren en belangen tekort doet. Kolonisatie was vooral economisch gunstig voor de politiek economische elite van westerse landen, ik denk dat de moraal en het superioriteitsdenken op de tweede plaats stond, als legitimering.